Przewodnik prawny dla polskiej rodziny za granicą

Przewodnik prawny dla polskiej rodziny za granicą

Chorwacja

Najważniejsze informacje

Szkoła

Model edukacji

Edukacja podstawowa jest obowiązkowa. Z reguły trwa od szóstego do piętnastego roku życia, a w przypadku osób z zaburzeniami rozwojowymi do 21 roku życia. Szkoła podstawowa trwa osiem lat z czego pierwsze 4 lata to nauczanie początkowe.

W zależności od realizowanego programu edukacyjnego, szkoły średnie dzielą się na 3 podstawowe rodzaje:

  • gimnazja (ogólne i profilowane), w których nauka trwa 4 lata i kończy się egzaminem maturalnym. Gimnazja przygotowują uczniów do kontynuacji nauki na uczelniach wyższych;
  • szkoły zawodowe, w których nauka trwa od roku do 4 lat, szkoły zawodowe czteroletnie kończą się obroną pracy dyplomowej lub ewentualnie egzaminem maturalnym (nieobowiązkowym), szkoły zawodowe trzyletnie lub krótsze kończą się obroną pracy dyplomowej. Szkoły zawodowe przygotowują uczniów do wejścia na rynek pracy;
  • szkoły o profilu artystycznym (muzyczne, taneczne, plastyczne itp.) – są regulowane odrębną ustawą, czteroletnie kończą się obroną pracy dyplomowej lub ewentualnie egzaminem maturalnym (nieobowiązkowym). Szkoły te umożliwiają uczniom zdobycie wiedzy oraz rozwijanie umiejętności, zdolności i kreatywności w różnych dziedzinach artystycznych.

Procedura naboru dziecka do szkoły

Do pierwszej klasy zapisuje się dzieci, które ukończyły 6 lat przed 1 kwietnia danego roku. W drodze wyjątku, na żądanie rodziców można zapisać dziecko, które nie ma ukończonych 6 lat. W wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, na wniosek komisji oświatowej, przyjęcie do szkoły można odroczyć o rok.

Powszechnie stosuje się zasadę rejonizacji. Może być ona pominięta jedynie w następujących przypadkach:

  • jeżeli przyjęcie do szkoły dzieci spoza rejonu nie powoduje konieczności zwiększenia planowanej liczby klas,
  • w przypadku zapisów do szkół realizujących alternatywne, czy też międzynarodowe programy nauczania lub programy w językach mniejszości narodowej,
  • w przypadku zapisu do szkół niepublicznych (założonych przez inne osoby prawne lub fizyczne).

Językiem nauczania jest język chorwacki. Istnieje możliwość realizowania programu nauczania częściowo w języku obcym, częściowo w języku chorwackim po uprzednim uzyskaniu zgody Ministerstwa Nauki, Edukacji i Sportu Republiki Chorwacji.

Na podstawie odrębnych przepisów dopuszcza się możliwość pobierania nauki w języku mniejszości narodowej po uprzednim uzyskaniu zgody Ministerstwa Nauki, Edukacji i Sportu Republiki Chorwacji.

Obowiązkowe jest także uczęszczanie do klasy zerowej. Zajęcia realizowane są w przedszkolach lub szkołach (tam, gdzie nie ma przedszkoli).

Przedszkola państwowe

Z reguły wniosek o przyjęcie dziecka do przedszkola składa się w maju, kiedy przedszkola publikują zawiadomienie o przyjęciu na następny rok pedagogiczny (od 1 września do 31 sierpnia). Dziecko jest zapisywane do najbliższego przedszkola według miejsca zamieszkania (stosowana zasada rejonizacji dotyczy przedszkoli państwowych). W Zagrzebiu zapisy odbywają się poprzez aplikację elektroniczną e-Pisarnica  zobacz.

Wyszukiwarka przedszkoli w Chorwacji znajduje się na stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Edukacji (Ministarstvo znanosti i obrazovanja zobacz)

Do składanego przez rodziców wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:

  • akt urodzenia dziecka (tłumaczenie przysięgłe),
  • zaświadczenie o miejscu zamieszkania,
  • zaświadczenie o statusie zatrudnienia rodziców,
  • wniosek o rejestrację i wypełniony kwestionariusz, dostępny w każdym przedszkolu.

Lista wszystkich wymaganych formularzy i dokumentów wraz z instrukcją, gdzie je uzyskać, jest umieszczana również w przedszkolach w okresie rekrutacji.

Dzieci z wadami słuchu i mowy mogą zostać przyjęte do przedszkola specjalnego polikliniki SUVAG.  Spis wymaganych dokumentów podczas zapisów można znaleźć na stronie internetowej: zobacz.

Pierwszeństwo uzyskania miejsca w przedszkolu państwowym mają dzieci rodziców pracujących lub samotnie wychowujących.

Szkoła podstawowa

Dziecko zapisywane jest do szkoły podstawowej znajdującej się najbliżej jego miejsca zamieszkania. Zapisy do pierwszej klasy nie wymagają składania dodatkowych dokumentów. W przypadku, gdy dziecko ma pewne trudności i potrzebuje specjalnej pomocy lub specjalnej formy nauczania, należy dostarczyć do szkoły dokumentację potwierdzającą stan zdrowia dziecka (dokumenty innych instytucji, w których dziecko zostało poddane badaniom i ocenie zdrowia, opinia organu eksperckiego).

Dokumenty jakie należy złożyć w związku z aplikowaniem o miejsce w szkole w kolejnych klasach:

  • wniosek (dostępny na stronie szkoły),
  • akt urodzenia (w przypadku, gdy dziecko urodziło się za granicą wymagane jest tłumaczenie przysięgłe),
  • świadectwo szkolne z poprzedniej szkoły (w przypadku pobierania dotychczasowej nauki poza Chorwacją wymagane jest tłumaczenie przysięgłe).

Uznawanie zagranicznych kwalifikacji edukacyjnych

Jeśli dziecko ukończyło szkołę podstawową, klasę, semestr lub inny okres szkoły podstawowej za granicą, w Republice Chorwacji może kontynuować naukę po uznaniu zagranicznych kwalifikacji edukacyjnych/świadectw. Nostryfikacja dokumentów potwierdzających poziom edukacyjny ucznia w szkole podstawowej jest prowadzony przez instytucję szkolną, do której został złożony wniosek o przyjęcie ucznia. Komisja wyznaczona przez dyrektora szkoły określa (w drodze spotkania z rodzicami oraz dzieckiem), czy dziecko potrzebuje specjalnej pomocy, aby zostać włączone do systemu edukacji podstawowej.

Nauka języka chorwackiego

Jeśli dziecko w ogóle nie zna języka chorwackiego lub nie posługuje się nim w wystarczającym stopniu dyrektor szkoły (na podstawie propozycji szkolnej komisji i po określeniu poziomu znajomości języka chorwackiego) stwarza dziecku możliwość uczęszczania na zajęcia dodatkowe z języka chorwackiego.

Rok szkolny

Rok szkolny w Republice Chorwacji rozpoczyna się najczęściej w pierwszy poniedziałek września. W uzasadnionych wypadkach (np. upały) rozpoczęcie roku szkolnego może być przesunięte na późniejszy termin (w całym kraju lub w wybranych regionach). Zakończenie roku szkolnego ma miejsce najczęściej w drugiej połowie czerwca. Rok szkolny podzielony jest na dwa semestry i musi obejmować przynajmniej 175 dni nauki, a w przypadku uczniów ostatnich klas szkół średnich minimum 160 dni nauki.

Daty rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego w Republice Chorwacji, liczba dni nauki, terminy przerw semestralnych, ferii i wakacji są ustalane i publikowane rokrocznie w formie decyzji Ministerstwa Nauki i Edukacji Republiki Chorwacji. Decyzja podawana jest do wiadomości publicznej, tj. jest publikowana w chorwackim dzienniku promulgacyjnym Narodne novine.

Obowiązki i prawa ucznia

Obowiązki i prawa uczniów nie różnią się zasadniczo od uregulowań polskich. Chorwacki system edukacji nie przewiduje trybu edukacji domowej.

Obowiązki i prawa rodzica

Obowiązki i prawa rodziców nie różnią się zasadniczo od uregulowań polskich. Do obowiązków rodziców oprócz zapisania dziecka do szkoły, a później dopilnowania, by regularnie do niej uczęszczało, należy zapewnienie dziecku warunków do nauki, uczestnictwo w wywiadówkach, utrzymywanie kontaktu z wychowawcą i nauczycielami. Zgodnie z regulaminem szkoły rodzice mają prawo do usprawiedliwienia nieobecności dziecka tylko do trzech dni z rzędu, w pozostałych sytuacjach zobowiązani są dostarczyć zwolnienie lekarskie.

System wsparcia szkolnego

Szkoły nie są wyposażone w gabinety lekarskie ani stomatologiczne, ale podstawowa opieka medyczna i stomatologiczna dla dzieci jest bezpłatna. W każdej szkole powinien być pedagog lub psycholog.

Dzieci z rodzin o niskich dochodach mają prawo do korzystania z bezpłatnych posiłków w szkołach podstawowych oraz bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji miejskiej. Niektóre gminy zapewniają bezpłatne podręczniki dla uczniów szkół podstawowych i/lub średnich. O świadczenia wynikające z posiadania statusu ucznia – podręczniki, bezpłatne obiady w stołówce itp. rodzice ubiegają się za pośrednictwem szkoły.

Osoby posiadające uregulowany status pobytowy (pobyt stały, tymczasowy powyżej 90 dni) mają takie same prawa jak obywatele Chorwacji.

Najczęstsze nieporozumienia

Chorwacki system edukacji nie przewiduje trybu edukacji domowej, a językiem nauczania jest język chorwacki. Dzieci, które nie posługują się językiem chorwackim często mają możliwość pobierania nauki tylko w szkołach niepublicznych prowadzących zajęcia w językach obcych. Dostępność takiej edukacji jest ograniczona w przypadku mniejszych miast.

Wychowanie
 

Obowiązki rodzica

Obowiązki rodziców w stosunku do dzieci nie różnią się zasadniczo od uregulowań polskich. Rodzice są zobowiązani do wychowywania, utrzymywania i zapewnienia swoim dzieciom edukacji. Są zobowiązani do zapewnienia dziecku możliwości pełnego i harmonijnego rozwoju osobowości, przy czym zachowują prawo do podejmowania samodzielnych decyzji dotyczących wychowania dzieci. Dzieci upośledzone fizycznie lub psychicznie oraz społecznie zaniedbane mają prawo do szczególnej edukacji i opieki społecznej. Opiekę nad dziećmi bez odpowiedniej opieki rodzicielskiej roztacza państwo.

System świadczeń socjalnych

Instytucją odpowiedzialną za przyznawanie świadczeń socjalnych jest Chorwacki Instytut Ubezpieczeń Emerytalnych (Hrvatski zavod za mirovinsko osiguranje, Središnja služba, A. Mihanovića 3, Zagrzeb, zobacz).

Ustawa o zasiłkach na dzieci określa następujące warunki uzyskania prawa do zasiłków: zobacz

O zasiłek na dziecko może wystąpić osoba:

  • posiadająca obywatelstwo chorwackie lub cudzoziemiec, który uzyskał zezwolenie na pobyt stały i ma stałe miejsce zamieszkania w Republice Chorwacji przez co najmniej trzy lata przed złożeniem wniosku;
  • posiadająca status osoby ubiegającej się o azyl, cudzoziemca objętego ochroną uzupełniającą lub status członka rodziny zgodnie z przepisami o azylu, bez warunków obywatelstwa i długości pobytu, tj. stałego pobytu w Republice Chorwacji;
  • której całkowity dochód uzyskany w poprzednim roku kalendarzowym na członka gospodarstwa domowego w przeliczeniu miesięcznym nie przekracza 70% wyznaczonej podstawy budżetowej (proračunska osnovica);
  • zamieszkująca w jednym gospodarstwie domowym z dzieckiem;
  • gdy wnioskodawca utrzymuje dziecko.

Prawo do zasiłku na dziecko może otrzymać rodzic, rodzic przysposabiający, opiekun, ojczym, macocha, babcia, dziadek oraz osoba, której na podstawie decyzji właściwego organu powierza się opiekę nad dzieckiem pozostającym na jego utrzymaniu, na warunkach określonych w ustawie o zasiłkach. Beneficjentem zasiłku na dziecko może być także pełnoletnie dziecko (pozostające bez opieki), które realizuje obowiązek szkolny.

Zasiłek rodzinny przysługuje dzieciom urodzonym w związku małżeńskim, dzieciom nieślubnym, adoptowanym lub pasierbom, a także wnukom pozostającym na utrzymaniu oraz dzieciom pozbawionym opieki rodzicielskiej. Zasiłek na dziecko przysługuje do końca roku szkolnego, w którym dziecko kończy 15 lat. Zasiłek na dziecko, które kontynuuje naukę w szkole średniej jest przyznawany do końca okresu szkolnego, ale nie później niż do końca roku szkolnego, w którym dziecko osiąga wiek 19 lat. Wyjątek stanowi dziecko z orzeczoną niepełnosprawnością – wówczas zasiłek na dziecko przysługuje maksymalnie do ukończenia 21 lat.

Zasiłek na dziecko nie przysługuje, gdy:

  • dziecko studiuje za granicą, chyba że umowa międzynarodowa lub przepisy Unii Europejskiej dotyczące koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego stanowią inaczej;
  • dziecko ma zapewnione stałe zakwaterowanie, zgodnie ze specjalnymi przepisami, finansowane z budżetu państwa, budżetu lokalnego lub regionalnego;
  • dla dzieci mieszkających za granicą i dzieci przebywających za granicą przez okres dłuższy niż trzy miesiące, chyba że umowa międzynarodowa lub przepisy Unii Europejskiej dotyczące koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego stanowią inaczej.

Prawo do zasiłku na dziecko wygasa z chwilą zawarcia małżeństwa przez dziecko.

Kwoty przyznawanego zasiłku różnią się w zależności od wysokości dochodu przypadającego na członka gospodarstwa domowego i są określone w następujący sposób (kurs można sprawdzić na stronie: zobacz):

  • jeżeli całkowity dochód na członka gospodarstwa domowego nie przekracza 543,14 HRK miesięcznie, zasiłek na dziecko ustala się w wysokości 299,34 HRK;
  • jeżeli całkowity dochód na członka gospodarstwa domowego przekracza 543,14 HRK miesięcznie i nie przekracza 1 119,53 HRK, dodatek na dziecko ustala się w wysokości 249,45 HRK;
  • jeżeli całkowity dochód na członka gospodarstwa domowego beneficjenta przekracza 1 119,53 HRK miesięcznie i nie przekracza 2 328,20 HRK, dodatek na dziecko ustala się w wysokości 199,56 HRK;
  • w przypadku dziecka bez obojga rodziców lub dziecka, którego oboje rodzice są nieznani lub mają nieznane miejsce zamieszkania lub są całkowicie niezdolni do samodzielnego życia i pracy lub pozbawieni zdolności do czynności prawnych, odpowiednia kwota zasiłku na dziecko jest zwiększona o 25% (HRK 374,18, HRK 311,81 lub HRK 249,45);
  • w przypadku dziecka z zaburzeniami zdrowia beneficjentowi przysługuje zasiłek na dziecko w wysokości 25% wyższej niż odpowiednia kwota zasiłku na dziecko (374,18 HRK, 311,81 HRK lub 249,45 HRK);
  • w przypadku dziecka bez jednego rodzica lub dziecka, którego jedno z rodziców nie jest znane lub ma nieznane miejsce zamieszkania albo jest całkowicie niezdolne do samodzielnego życia i pracy, bądź też zostało pozbawione zdolności do czynności prawnych, odpowiednia kwota zasiłku na dziecko, ustalona zgodnie ze spisem powszechnym, jest zwiększona o 15% (344, HRK 24, HRK 286,87 lub HRK 229,49);
  • dla beneficjentów korzystających z prawa zgodnie z art. 122 ustawy o weteranach wojennych w Chorwacji i członkach ich rodzin zasiłek na dzieci wynosi 374,18 HRK;
  • w przypadku beneficjentów korzystających z prawa zgodnie z art. 12 i 22 ustawy o zasiłkach na dzieci (w przypadku dzieci z poważnymi lub ciężkimi niepełnosprawnościami) kwota zasiłku na dziecko wynosi 831,50 HRK.

Gwarantowane minimalne świadczenie socjalne

Gwarantowanym minimalnym świadczeniem jest prawo do kwoty, która zapewnia zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych jednej osoby lub gospodarstwa domowego, które nie ma wystarczających środków na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Gwarantowane minimalne świadczenie jest przyznawane jednej osobie lub gospodarstwu domowemu, które nie ma środków na utrzymanie w wysokości określonej w art. 30 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej, ani nie jest w stanie uzyskać go z pracy, dochodu z majątku lub płatników alimentacyjnych: zobacz

O uznaniu prawa do gwarantowanego świadczenia minimalnego decyduje właściwy ośrodek pomocy społecznej. Świadczenie jest wypłacane co miesiąc. Ośrodek pomocy społecznej jest zobowiązany, w razie potrzeby, przynajmniej raz w roku, do weryfikacji faktów i okoliczności, które były decydujące podczas wydawania decyzji o uznaniu prawa do gwarantowanego świadczenia minimalnego. Podstawa obliczenia kwoty gwarantowanej minimalnego świadczenia jest ustalona decyzją rządu Republiki Chorwacji i wynosi 800,00 HRK. Wysokość gwarantowanego minimalnego jednorazowego świadczenia określa się w następujących kwotach:

  • dla niezdolnej do pracy osoby samotnej w wysokości 115% podstawy,
  • dla osoby sprawnej fizycznie w wysokości 100% podstawy.

Wysokość gwarantowanego minimalnego dodatku na gospodarstwo domowe ustala się w kwocie reprezentującej sumę udziałów dla każdego członka gospodarstwa domowego, pod warunkiem że udziały członków gospodarstwa domowego to:

  • dla samotnego rodzica: 100% podstawy,
  • dla dorosłego członka gospodarstwa domowego: 60% podstawy,
  • dla dziecka: 40% podstawy,
  • dla dziecka samotnego rodzica, tj. dziecka w rodzinie samotnie wychowującej dziecko: 55% podstawy.

System opieki zastępczej

  • jak zostać rodzicem zastępczym w państwie przyjmującym (jaka instytucja jest właściwa do przyjęcia zgłoszenia od kandydata/kandydatów na rodzica zastępczego, gdzie poszukiwać informacji – z podaniem linków, danych do kontaktu, etc.),

Kwestie dotyczące rodziny zastępczej uregulowane są chorwacką Ustawą o rodzinie oraz  Ustawą o pieczy zastępczej. Procedurę przyznania pieczy zastępczej przeprowadza ośrodek pomocy społecznej (centar za socijalnu skrb) właściwy dla miejsca stałego lub tymczasowego pobytu rodzica zastępczego. Lista z danymi kontaktowymi ośrodków jest dostępna na stronie  https://mrosp.gov.hr/adresari/11829. Po wejściu na stronę należy wybrać z pierwszej rozwijanej listy opcję: „Centar za socijalnu skrb”, a następnie wcisnąć przycisk „Pretražite”.

  • kto może zostać rodzicem zastępczym (np. czy wymaga się posiadania obywatelstwa państwa przyjmującego, posiadania specjalnego wykształcenia/kwalifikacji, osiągnięcia określonego wieku, statusu rodzinnego, sytuacji mieszkaniowej/majątkowej),

W Chorwacji wyróżnia się trzy rodzaje pieczy zastępczej. Może ją sprawować tzw. tradycyjny rodzic zastępczy, spokrewniony rodzic zastępczy lub zawodowy rodzic zastępczy.

Tradycyjnym rodzicem zastępczym może być osoba fizyczna, która:

– jest pełnoletnia i posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

– jest przynajmniej 18 lat starsza od dziecka;

– jest obywatelem chorwackim (wyjątkowo i przy spełnieniu dodatkowych warunków: obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej, który ma stałe miejsce zamieszkania w Republice Chorwacji);

– jest zameldowana i mieszka na stałe w Republice Chorwacji;

– ma mniej niż 60 lat (nie dotyczy, jeśli osoba przedłuża sprawowanie pieczy zastępczej lub jest spokrewnionym rodzicem zastępczym);

– ma co najmniej wykształcenie średnie;

– ukończyła szkolenie dla rodzica zastępczego;

– posiada odpowiednie warunki mieszkaniowe i majątkowe (określone dodatkowymi przepisami szczegółowymi);

– posiada pisemną zgodę wszystkich pełnoletnich członków wspólnego gospodarstwa domowego na wykonywanie pieczy zastępczej (nie dotyczy osoby samotnej);

Tradycyjnym rodzicem zastępczym nie może zostać osoba, w odniesieniu do której istnieją przeszkody w sprawowaniu pieczy zastępczej, takie jak: zaburzone relacje rodzinne, przeciwskazania zdrowotne lub zachowania nieakceptowalne społecznie (np. prawomocny wyrok, uzależnienie od alkoholu, środków odurzających, hazardu… itp.).

Spokrewnionym rodzicem zastępczym może być osoba fizyczna, która:

– jest spokrewniona z dzieckiem (może nią być babcia, dziadek, stryj, ciocia, wujek, rodzeństwo, rodzeństwo przybrane lub inna osoba spokrewniona, o ile leży to w najlepiej pojętym interesie dziecka);

– jest pełnoletnia i posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

– jest obywatelem chorwackim (wyjątkowo i przy spełnieniu dodatkowych warunków: obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Konfederacji Szwajcarskiej, który ma stałe miejsce zamieszkania w Republice Chorwacji);

– jest zameldowana i mieszka na stałe w Republice Chorwacji;

– posiada pisemną zgodę wszystkich pełnoletnich członków wspólnego gospodarstwa domowego na wykonywanie pieczy zastępczej (nie dotyczy osoby samotnej);

Spokrewnionym rodzicem zastępczym nie może zostać osoba, w odniesieniu do której istnieją przeszkody w sprawowaniu pieczy zastępczej, takie jak: zaburzone relacje rodzinne, przeciwskazania zdrowotne lub zachowania nieakceptowalne społecznie (np. prawomocny wyrok, uzależnienie od alkoholu, środków odurzających, hazardu… itp.).

Zawodowym rodzicem zastępczym może być osoba fizyczna, która spełnia następujące kryteria dodatkowe:

– ukończyła co najmniej studia licencjackie, magisterskie lub zawodowe z zakresu pracy socjalnej, psychologii, rehabilitacji edukacyjnej, pedagogiki społecznej, logopedii, terapii zajęciowej, fizjoterapii i pielęgniarstwa;

– posiada co najmniej trzyletni staż pracy z dziećmi i młodzieżą;

– posiada szczególną wiedzę i umiejętności zgodne z indywidualnymi potrzebami dziecka, nad którym otacza pieczę zastępczą;

  • jaka jest procedura kwalifikacji kandydatów (tylko w zakresie zdefiniowania poszczególnych etapów). 

Procedura kwalifikacji kandydatów obejmuje następujące etapy:

  1. kontakt kandydata z właściwym (ze względu na jego miejsce zamieszkania) ośrodkiem opieki społecznej w celu uzyskania informacji i odbycia wstępnej rozmowy kwalifikacyjnej
  2. złożenie formalnego wniosku (osobiście lub listownie)
  3. poddanie się ocenie kwalifikowalności, która obejmuje:
    • rozmowę z pracownikiem socjalnym i psychologiem oraz testy psychologiczne,
    • wizytę pracowników socjalnych w pomieszczeniach mieszkalnych kandydata w celu ustalenia czy może zapewnić dziecku odpowiednie warunki mieszkaniowe.

W procesie sprawdzania kwalifikowalności kandydata na rodzica zastępczego przeprowadzana jest ocena rodziny i motywów ubiegania się o pieczę zastępczą, relacje rodzinne, możliwości i przeszkody oraz inne fakty, które mogą mieć wpływ na zaspokajanie potrzeb dziecka.

Decyzja jest wydawana na podstawie ustalonych faktów oraz na podstawie ekspertyzy pracownika socjalnego i psychologa na temat zdolności kandydata do sprawowania pieczy zastępczej.

Jeśli wszystkie niezbędne warunki zostaną spełnione, ośrodek opieki społecznej wydaje decyzję o kwalifikowalności i kieruje członków rodziny na szkolenie dla rodziców zastępczych w wymiarze 40 godzin. Po pomyślnym ukończeniu szkolenia rodzic zastępczy otrzymuje licencję na sprawowanie pieczy zastępczej. Licencja jest ważna przez 5 lat i może zostać odnowiona po upływie określonego terminu.

Pomoc lokalnych władz

W zależności od ich charakteru problemy wychowawcze z dziećmi mogą być rozwiązywane na poziome szkoły (z pedagogiem/psychologiem szkolnym) lub ośrodków opieki społecznej (z pracownikiem opieki społecznej/kuratorem).

Problemy rodzinne

W świetle chorwackich przepisów władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Oboje są uprawnieni i zobowiązani do wspólnego i zgodnego wykonywania władzy rodzicielskiej na równych zasadach. Żadne z rodziców nie może zrzec się prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Prawo do wykonywania władzy rodzicielskiej może zostać ograniczone lub odebrane wyłącznie na mocy orzeczenia sądu.

W przypadku rozwodu lub rozstania rodzice muszą zdecydować o podziale obowiązków rodzicielskich. Te kwestie mogą rozstrzygnąć wspólnie w drodze porozumienia i stworzyć plan wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej. Mogą uzgodnić na przykład, że dziecko będzie mieszkało na przemian z obojgiem rodziców albo z jednym z nich, a z drugim widywać się w określonych z góry terminach.

Kwestie związane ze wspólnym wykonywaniem władzy rodzicielskiej mogą zostać uregulowane również przez sąd w drodze orzeczenia wydanego na podstawie uzgodnień przyjętych przez rodziców w planie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej.

Odpowiedzialność rodzicielska przysługuje zwykle rodzicom, ale może ona zostać przyznana również instytucji, której powierzono pieczę nad dzieckiem. Szczegółowe informacje są dostępne na stronie https://e-justice.europa.eu

W przypadku woli rozwiązania związku małżeńskiego rodziców, przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd, obowiązkowo są przeprowadzane rozmowy pojednawcze w ośrodkach opieki społecznej.

Powierzając dziecko opiece jednego z rodziców sąd kieruje się dobrem dziecka. Dwunastoletnie lub starsze dziecko ma prawo samodzielnie wypowiedzieć się w rozmowie z pracownikiem opieki społecznej o tym, z którym z rodziców chciałoby mieszkać. W przypadku braku porozumienia rodziców w kwestii opieki nad dzieckiem – każdemu z członków rodziny umożliwione są rozmowy z przydzielonym psychologiem.

W ok.  80% przypadków opieka nad dziećmi powierzana jest przez sądy chorwackie matkom. W sprawach, w których jedno z rodziców jest cudzoziemcem (w szczególności bez zabezpieczenia finansowego), sądy w większości przypadków powierzają opiekę rodzicowi posiadającemu obywatelstwo chorwackie.

Warunkiem uzyskania wyroku sądu orzekającego rozwód jest wszczęcie odpowiedniego postępowania rozwodowego (procesowego lub nieprocesowego) przez uprawnioną osobę lub uprawnione osoby. Jeżeli małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dziecko, do pozwu o rozwód na zgodny wniosek małżonków należy załączyć odpowiednie załączniki (sprawozdanie z obowiązkowych konsultacji rodzinnych oraz plan wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej). Podobne przepisy mają zastosowanie wówczas, gdy małżonkowie posiadają wspólne małoletnie dziecko, lecz tylko jedno z małżonków wnosi o rozwód (sprawozdanie z obowiązkowych konsultacji rodzinnych oraz dowód uczestnictwa w pierwszym spotkaniu w ramach mediacji rodzinnej).

Przesłanki orzeczenia rozwodu są uregulowane w przepisach art. 51 chorwackiego Kodeksu rodzinnego (Obiteljski zakon, NN 103/15, 98/19, zobacz). Zgodnie z tymi przepisami prawa sąd rozwiązuje małżeństwo:

  • na zgodny wniosek stron,
  • w przypadku stwierdzenia, że między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia,
  • w przypadku upływu roku od chwili „ustania wspólnego pożycia”.

Skutki prawne ustania małżeństwa, które mają zastosowanie do małoletnich dzieci, obejmują wiele istotnych kwestii:

  • ustalenie, z którym z rodziców dziecko będzie zamieszkiwało po orzeczeniu rozwodu,
  • uregulowanie kontaktów dziecka z drugim rodzicem,
  • uregulowanie kwestii świadczeń alimentacyjnych na rzecz dziecka,
  • ustalenie sposobu wykonywania pozostałych aspektów władzy rodzicielskiej (takich jak reprezentowanie dziecka, dokonywanie czynności prawnych, zarząd i rozporządzanie majątkiem dziecka, edukacja i zdrowie dziecka itd.).

W chorwackim prawie rodzinnym nie istnieje termin odpowiadający „separacji sądowej”. Terminem analogicznym do „separacji sądowej” w obecnie obowiązujących przepisach mógłby być termin „ustanie wspólnego pożycia” (prestanak bračne zajednice). Do „ustania wspólnego pożycia” dochodzi wówczas, gdy wszystkie więzi składające się na pożycie małżeńskie zostają zerwane, tj., jeżeli małżonkowie nie chcą już żyć wspólnie jako małżeństwo ani pozostawać w szczególnej wspólnocie charakteryzującej tego rodzaju stosunek (np. przestają się komunikować itd.). Ustanie wspólnego pożycia przejawia się najczęściej w praktyce opuszczeniem wspólnego domu przez jedno z małżonków i porzuceniem współmałżonka. Więcej informacji dostępnych jest na stronie (także w języku polskim): zobacz.

Najczęstsze nieporozumienia

Źródłem nieporozumienia mogą być bariery językowe lub różnice kulturowe.

Problemy z prawem
 

Uprowadzenie rodzicielskie

Uprowadzenie rodzicielskie podlega ściganiu na wniosek. Rodzic może wnieść postępowanie prawne dotyczące jego prawa do kontaktów z dzieckiem lub o powrót dziecka. W przypadku wszczęcia postępowania prawnego o powrót dziecka, sąd musi rozstrzygnąć sprawę w terminie sześciu tygodni. W wyegzekwowaniu swoich prawo do opieki nad dzieckiem rodzic może zwrócić się do organu centralnego zajmującego się tego rodzaju sprawami. Takim organem w przypadku Chorwacji jest Ministerstwo Pracy, Systemu Emerytalnego, Rodziny i Polityki Społecznej 

Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. orzeczenia dotyczące prawa do kontaktów z dzieckiem oraz orzeczenia dotyczące powrotu dziecka, uznaje się i wykonuje w innych Państwach Członkowskich bez potrzeby stwierdzenia wykonalności, jeżeli takie orzeczenie uzyskało świadectwo w Państwie Członkowskim pochodzenia. Szczegółowe informacje są dostępne na stronie https://europa.eu/

System opieki społecznej

Ośrodki pomocy społecznej (centra za socijalnu skrb) mają dosyć szerokie kompetencje dot. ingerencji w życie rodzinne. Aby zapewnić należytą ochronę praw i dobra dziecka, ośrodek pomocy społecznej może:

  • wdrożyć środek nadzwyczajny i umieścić dziecko poza rodziną w trybie natychmiastowym,
  • wydać ostrzeżenie w związku z popełnieniem błędu lub dopuszczeniem się zaniedbania przy wykonywaniu władzy rodzicielskiej,
  • zapewnić rodzicom możliwość skorzystania ze specjalistycznej pomocy oraz ze wsparcia w zakresie wykonywania władzy rodzicielskiej,
  • umożliwić rodzicom skorzystanie z szeroko zakrojonego wsparcia specjalistycznego oraz objęcie nadzorem działań wykonywanych przez nich w ramach sprawowania władzy rodzicielskiej.

Umieszczenie dziecka poza rodziną, tj. odseparowanie dziecka i zapewnienie mu zakwaterowania poza domem rodzinnym, stosuje się w sytuacji, kiedy dobro dziecka jest zagrożone, a nie ma możliwości zastosowania innego środka. Celem jest ochrona życia, zdrowia i rozwoju dziecka, zapewnienie odpowiedniej opieki nad dzieckiem poza rodziną (w domu opieki społecznej lub rodzinie zastępczej) oraz stworzenie warunków do powrotu dziecka do rodziny biologicznej lub zorganizowanie innej trwałej formy opieki nad dzieckiem.

Ostrzeżenie rodziców w związku z popełnieniem błędu lub dopuszczeniem się zaniedbania w sprawowaniu opieki rodzicielskiej ma charakter pisemny i stosowane jest z zamiarem niesienia pomocy rodzicom w wyeliminowaniu błędów i zaniedbań, które wystąpiły raz lub miały miejsce incydentalnie, a konsekwencje dla dziecka mają łagodniejszy charakter. W ten sposób centrum może skierować rodziców do poradni zdrowotnych, edukacyjnych lub z innych specjalistycznych programów wspierających rodzicielstwo i rozwój dziecka.

Zapewnienie specjalistycznej pomocy i wsparcia w sprawowaniu opieki rodzicielskiej nad dzieckiem stosuje się w przypadku, gdy rodzice nie są w stanie sprawować jej samodzielnie, rozwój dziecka jest zagrożony, ale życie i zdrowie dziecka w rodzinie nie są zagrożone. Ośrodek określa w decyzji cel, czas trwania środka, osobę prowadzącej, opracowuje indywidualny plan i program realizacji środka oraz umieszcza ostrzeżenie o skutkach prawnych braku współpracy przy wdrażaniu środka. Środek może być stosowany od sześciu miesięcy do jednego roku.

Szeroko zakrojone wsparcie specjalistyczne i nadzór nad sprawowaniem opieki rodzicielskiej stosuje się w sytuacji, gdy rozwój dziecka jest poważnie zagrożony, a rodzice są gotowi i zdolni do zmiany swojego zachowania w możliwie krótkim czasie, aby zapobiec umieszczeniu dziecka poza rodziną i gotowi do przestrzegania instrukcji i umożliwienia niezakłóconego nadzoru nad sprawowaniem opieki rodzicielskiej. Środek jest nakładany w taki sam sposób, jak środek specjalistycznej pomocy i wsparcia w sprawowaniu opieki rodzicielskiej nad dzieckiem i może trwać od trzech do sześciu miesięcy.

Aby zapewnić należytą ochronę praw osobistych i dobra dziecka, sąd może:

  • tymczasowo powierzyć obowiązek sprawowania opieki nad dzieckiem innej osobie, rodzinie zastępczej lub instytucji opieki społecznej,
  • wydać zakaz zbliżania się do dziecka (zabrana približavanja djetetu),
  • pozbawić rodziców prawa do zamieszkiwania we wspólnym gospodarstwie domowym z dzieckiem i powierzyć obowiązek sprawowania codziennej pieczy nad dzieckiem innej osobie, rodzinie zastępczej lub instytucji opieki społecznej,
  • udzielić wsparcia w wychowywaniu dziecka, jeżeli boryka się ono z problemami behawioralnymi, umieszczając je w rodzinie zastępczej lub w instytucji opieki społecznej,
  • pozbawić rodziców prawa wykonywania władzy rodzicielskiej.

Decyzje o zastosowaniu środków pozostających w dyspozycji sądów podejmowane są na wniosek ośrodków pomocy społecznej, dziecka (które ukończyło 14 lat), rodzica lub innej osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem. Dziecko może zostać tymczasowo umieszczone poza rodziną także na wniosek samego rodzica kierującego się dobrem dziecka. Do najczystszych przyczyn należą wówczas problemy zdrowotne, nierozwiązana kwestia mieszkaniowa lub inne problemy życiowe.

Środek w postaci pozbawienia prawa do zamieszkiwania we wspólnym gospodarstwie domowym z dzieckiem i powierzenia obowiązku sprawowania codziennej opieki nad dzieckiem innej osobie, rodzinie zastępczej lub instytucji opieki społecznej oraz umieszczenie dziecka z problemami behawioralnymi w rodzinie zastępczej lub w instytucji opieki społecznej ustala się na okres roku, a przed upływem tego okresu ośrodek pomocy społecznej sporządza sprawozdanie na temat sytuacji dziecka i rodziców. W zależności od sytuacji wnioskuje do sądu o zniesienie środka i powrót do dziecka do rodziny, o przedłużenie stosowania tego środka na następny rok albo o pozbawienie rodziców praw rodzicielskich.

Sąd pozbawi rodzica prawa wykonywania władzy rodzicielskiej, gdy uzna, że rodzic nadużywa i/lub w rażący sposób narusza władzy rodzicielskiej, obowiązków i praw. Władza rodzicielska może zostać przywrócona decyzją sądu, jeżeli powody pozbawienia rodzica prawa do opieki rodzicielskiej ustaną i o ile dziecko nie zostanie wcześniej adoptowane.

Strony mogą zaskarżyć orzeczenie sądu w sprawie władzy rodzicielskiej wydane w pierwszej instancji w terminie piętnastu dni od dnia doręczenia odpisu orzeczenia, chyba że w kodeksie postępowania cywilnego przewidziano inny termin. O ile obowiązujące przepisy prawa nie stanowią inaczej, strony mogą zaskarżyć również postanowienie wydane przez sąd pierwszej instancji w postępowaniu nieprocesowym uregulowanym w chorwackim Kodeksie rodzinnym (Obiteljski zakon, NN 103/15, 98/19, zobacz). Środek zaskarżenia należy wnieść w terminie piętnastu dni od dnia doręczenia orzeczenia.

Pożądane zachowania rodziców

Dzieci są umieszczane w rodzinach zastępczych, gdy ich biologiczne rodziny nie mogą się nimi opiekować. Ta forma opieki jest zwykle tymczasowa i trwa do czasu, gdy sytuacja w rodzinie biologicznej się nie poprawi lub do czasu podjęcia decyzji o innej formie opieki (adopcji lub usamodzielnieniu się). Istnieje wiele powodów, dla których dzieci są powierzane pieczy zastępczej. Najczęstszymi przyczynami są porzucenie dziecka, śmierć rodzica i zaniedbania lub nadużycia rodzicielskie.

Zanim dziecko zostanie umieszczone w rodzinie zastępczej, chorwacki Kodeks rodzinny przewiduje uprzednie stosowanie łagodniejszych środków, takich jak ostrzeżenie rodziców o błędach i zaniedbaniach w sprawowaniu opieki rodzinnej czy wprowadzenie nadzoru i specjalnej profesjonalnej pomocy w sprawowaniu opieki na dzieckiem w odniesieniu do rodziców, którzy nie radzą sobie z wykonywaniem zadań opiekuńczo-wychowawczych.

Rodzice, wobec których zastosowane są ww. środki powinni współpracować z pracownikami socjalnymi i przekazywać informacje na temat problemów rodzinnych i trudności oraz dołożyć wszelkich starań, by przezwyciężyć problemy. Stwarzanie szerokich możliwości pomocy rodzicom zobowiązuje ich także do współdziałania w celu zapewnienia warunków powrotu dziecka do rodziny. W ocenie sytuacji ośrodki opieki społecznej biorą pod uwagę zdolność i gotowość rodziców do zmiany zachowania i gotowość do współpracy oraz umiejętności sprawowania podstawowej opieki rodzicielskiej (w tym m.in. zapewniania bezpieczeństwa i rozwoju emocjonalnego, umiejętność motywowania i ustalania granic, stabilność, konsekwentne stosowanie metod wychowawczych itp.).

Ponadto rodzic powinien wziąć na siebie odpowiedzialność za problemy, które doprowadziły do włączenia się opieki społecznej w sprawy rodzinne.

Zachowania rodziców podlegające szczegółowej ocenie ośrodka pomocy społecznej:

  • jest samokrytyczny i wykazuje odpowiedzialność wobec dziecka oraz zwraca się o i/lub przyjmuje profesjonalną pomoc;
  • jest wyraźnie zmotywowany do zmiany niekorzystnej sytuacji (dokonując np. niezbędnych zmian w codziennej opiece nad dzieckiem, regularnie kontrolując swoje choroby fizyczne/psychiczne i stosując się do terapii/zażywając leki, aktywnie szukając skutecznych sposobów rozwiązania problemów);
  • we właściwy sposób opiekuje się dzieckiem, co może udokumentować (regularne dba o higienę, edukację i wyżywienie dziecka);
  • pozostaje w stałym kontakcie z właściwymi służbami pełniącymi ważną rolę w życiu dziecka (składając regularne wizyty u pediatry oraz uczestnicząc w szkolnych wywiadówkach i zebraniach rodziców);
  • wykazywał się już wcześniej szczególnym zainteresowaniem dzieckiem, gdy miało problemy zdrowotne lub inne szczególne potrzeby;
  • ma materialne i emocjonalne wsparcie rodziny, bliskich i przyjaciół oraz sieć wsparcia społecznego;
  • wykazuje odpowiednie zrozumienie dla rozwojowych potrzeb dziecka i jest wrażliwy na jego potrzeby;
  • uczestniczy wspólnie z dzieckiem w zajęciach dostosowanych do jego wieku;
  • jest przywiązany do dziecka, rozumie i odpowiednio reaguje na emocjonalne potrzeby dziecka;
  • interakcje między rodzicem/rodzicami i dzieckiem są odpowiednie, charakteryzują się niewielką ilością agresji werbalnej i/lub zastraszania, rodzic zapewnia dziecku odpowiednie wsparcie;
  • ma długotrwałe stabilne zatrudnienie i może utrzymać gospodarstwo domowe dzięki swoim przychodom.

Brak starań ze strony rodziców, a w szczególności trwały brak zainteresowania dzieckiem stanowi jedną z ważniejszych przesłanek do pozbawienia władzy rodzicielskiej. Orzeczenia dotyczące pozbawienia władzy rodzicielskiej są najczęściej wydawane właśnie z powodu zaniedbań, braku troski o dziecko i braku zainteresowania.

Dostęp do pomocy prawnej

Bezpłatna pomoc prawna

Bezpłatną pomoc prawną w Republice Chorwacji reguluje Ustawa o bezpłatnej pomocy prawnej (NN nr 143/2013, Zakon o besplatnoj pravnoj pomoći)

 Zgodnie z ustawą uprawnionymi do uzyskania bezpłatnej pomocy prawnej są:

  • obywatele Chorwacji,
  • dzieci nieposiadające obywatelstwa chorwackiego, które znajdują się w Republice Chorwacji bez osoby dorosłej/opiekuna prawnego zgodnie z prawem,
  • cudzoziemcy przebywający w Republice Chorwacji na podstawie przyznanego pobytu czasowego na zasadzie wzajemności lub cudzoziemcy z uregulowanym pobytem stałym,
  • cudzoziemcy objęci tymczasową ochroną,
  • cudzoziemcy przebywający nielegalnie oraz cudzoziemcy przebywający w ramach pobytu tymczasowego w odniesieniu do prowadzonego postępowania o wydanie decyzji o wydaleniu z kraju lub decyzji o powrocie,
  • osoby ubiegające się o azyl, cudzoziemcy objęci ochroną uzupełniającą oraz członkowie ich rodzin legalnie przebywający w Republice Chorwacji, w postępowaniach, w których szczególna ustawa nie przewiduje pomocy prawnej.

Zasadniczo, aby uzyskać bezpłatną pomoc prawną, muszą być spełnione również następujące warunki:

  • całkowity dochód wnioskodawcy i członków gospodarstwa domowego miesięcznie nie przekracza kwoty podstawy budżetowej (3 326,00 HRK) na członka gospodarstwa domowego, oraz
  • całkowita wartość nieruchomości będących własnością wnioskodawcy i członków gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty 60 podstaw budżetowych (199.560,00 HRK).

Bezpłatna pomoc prawna zostanie przyznana bez ustalania sytuacji finansowej, jeżeli wnioskodawcą jest:

  • dziecko w trakcie korzystania z prawa do alimentów,
  • ofiara przestępstwa,
  • osoba będąca beneficjentem pomocy alimentacyjnej zgodnie ze specjalnymi przepisami regulującymi korzystanie z praw z systemu zabezpieczenia społecznego,
  • osoba, która jest beneficjentem prawa do świadczeń wynikających z Ustawy o prawach weteranów wojny domowej w Chorwacji i członków ich rodzin oraz Ustawy o ochronie wojskowych i cywilnych inwalidów wojennych.

Pełnomocnik z urzędu

W myśl chorwackiej ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej wybrane osoby mają prawo do skorzystania z tzw. podstawowej lub sekundarnej pomocy prawnej, która przewiduje m.in. reprezentowanie w postępowaniach przed organami publicznymi lub sądami.

Podstawowa pomoc prawna jest świadczona przez biura administracji publicznej w poszczególnych województwach, upoważnione stowarzyszenia i „kliniki prawne“ (pravne klinike). Instytucje te są upoważnione do udzielania ogólnych informacji prawnych, poradnictwa prawnego oraz sporządzania podań i wniosków. Lista tych instytucji wraz z danymi adresowymi oraz formularzami dostępne są na stronach:

https://gov.hr/hr/besplatna-pravna-pomoc/1114.

https://mpu.gov.hr/istaknute-teme/besplatna-pravna-pomoc/ovlastene-udruge-i-pravne-klinike-za-pruzanje-primarne-pravne-pomoci/6190

https://mpu.gov.hr/istaknute-teme/besplatna-pravna-pomoc/upravna-tijela-u-zupanijama-odnosno-gradu-zagrebu/9916

Podstawową pomoc prawną można uzyskać zwracając się bezpośrednio do jednej z ww. instytucji.

Prawo do nieodpłatnej pomocy tego rodzaju przysługuje w przypadku, gdy wnioskodawca:

  • nie posiada wystarczającej wiedzy i umiejętnosci, by samodzielnie zrealizować przysługujące mu prawa,
  • nie otrzymuje pomocy prawnej na mocy przepisów szczególnych,
  • składa wniosek, który nie jest bezzasadny,
  • z uwagi na swoją sytuację majątkową i rodzinną, nie jest w stanie sam pokryć kosztów odpłatnej pomocy prawnej.

Sekundarną pomoc prawną świadczą adwokaci (odvjetnici).

Prawo do jej uzyskanie przysługuje w przypadku:

  • bardziej złożonej procedury,
  • gdy sprawa nie dotyczy sporów sądowych wynikających z braku chęci porozumienia się (tzw. obijesno parničenje),

oraz gdy wnioskodawca:

  • nie posiada wystarczającej wiedzy i umiejętności, by samodzielnie zrealizować swoje prawa,
  • nie otrzymuje pomocy prawnej na mocy przepisów szczególnych,
  • z uwagi na swoją sytuację majątkową i rodzinną, nie jest w stanie sam pokryć kosztów odpłatnej pomocy prawnej,
  • w ciągu ostatnich sześciu miesięcy nie otrzymał odmownej decyzji w związku z podawaniem nieprawdziwych informacji. 

Gdzie szukać pomocy

Adresy kancelarii prawnych zarejestrowanych w Chorwacji można znaleźć na stronie Chorwackiej Izby Adwokackiej (Hrvatska odvjetnička komora) pod adresem: zobacz.

W wyszukiwarce należy podać nazwisko poszukiwanego adwokata (odvjetnik), aplikanta (vježbenik) lub kancelarii prawnej/towarzystwa prawniczego (odvjetnički uredi i društva), ewentualnie miasto (grad), w którym znajduje się kancelaria prawna i podać język, którym ma posługiwać się prawnik.

MSZ nie posiada wiedzy o prawnikach polskojęzycznych specjalizujących się w problematyce małoletnich.

Spis telefonów organizacji świadczących usługę bezpłatnej pomocy prawnej oraz wykaz instytucji państwowych, służb i innych organizacji działających w Republice Chorwacji można znaleźć na liście stowarzyszeń i instytucji państwowych miasta Zagrzebia i powiatu zagrzebskiego oraz innych powiatów. Informacje są również dostępne na stronie chorwackiego Ministerstwa Sprawiedliwości:  www.pravosudje.gov.hr

Stowarzyszenia i organizacje oferujące podstawową pomoc prawną

Organy w jednostkach administracyjnych

Najczęstsze nieporozumienia

Źródłem nieporozumienia mogą być bariery językowe lub różnice kulturowe. Problemem może być także błędna interpretacja prawa chorwackiego oparta na doświadczeniach polskich.

Tu znajdziesz pomoc
 

Lista kontaktów w Chorwacji

Ośrodki opieki społecznej w Republice Chorwacji:

Lista z danymi kontaktowymi ośrodków jest dostępna na stronie  https://mrosp.gov.hr/adresari/11829. Po wejściu na stronę należy wybrać z pierwszej rozwijanej listy opcję: „Centar za socijalnu skrb”, a następnie wcisnąć przycisk „Pretražite”.

Organizacje świadczące bezpłatną pomoc prawną:

Nazwa organizacji (wsparcie psychologiczne i prawne)

Dane kontaktowe

DOMINE

www.domine.hr
Bosanska 4, Split

DALMATINSKI ODBOR SOLIDARNOSTI – UDRUGA ZA ZAŠTITU LJUDSKIH PRAVA I HUMANITARNE AKTIVNOSTI

Šetalište Bačvice 10, Split
telefon: 021 488 951 i 091 5343 977
dos.st@st.t-com.hr
www.dalmatinski-odbor-solidarnosti.hr

PRAVNA KLINIKA PRAVNOG FAKULTETA SVEUČILIŠTA U SPLITU

Domovinskog rata 8/I, Split
info.pravnaklinika@gmail.com
www.pravnaklinika.unist.hr

SRMA SINJ – UDRUGA ZA CIVILNO DRUŠTVO I KVALITETU ŽIVLJENJA

Brnaška 44, Sinj
telefon: 021 661 661, 098 261 478, udruga.srma@st.t-com.hr www.udruga-srma.hr

URED DRŽAVNE UPRAVE U SPLITSKO-DALMATINSKOJ  ŽUPANIJI

Vukovarska 1, Split
telefon:  021 300 294 (Split), 021 821 124 (ispostava Sinj),  021 675  000 (ispostava Vrgorac)
pravna-pomoc@udu-sdz.hr www.udu-sdz.hr

GRADSKI URED ZA OPĆU UPRAVU – GRAD ZAGREB

Zapoljska 1, Zagreb
telefon:  01 6100 300, 01 6100 301 i 6100 303
bpp@zagreb.hrwww.zagreb.hr/sektor-za-besplatnu-pravnu-pomoc/10400

PRAVNA KLINIKA PRAVNOG FAKULTETA U ZAGREBU

adres Jurja Žerjavića 6 / II. kat, Zagreb
telefon: 01 4811 320 i 01 4811 324
www.klinika.pravo.unizg.hr

HRVATSKI PRAVNI CENTAR

Hebrangova 21, Zagreb
telefon: 01 4854 934
e-mail: hpc@hpc.hr,
www.hpc.hr

ZAGRZEB

zobacz

DUBROWNIK

zobacz

DEŠA – Dubrownik

www.desa-dubrovnik.hr
adres Frana Supila 8, Dubrovnik, telefon: 020/311-625, e-mail: zip@desa-dubrovnik.hr,

Lista organizacji polonijnych w Chorwacji

ZAGRZEB

Polskie Towarzystwo Kulturalne „Mikołaj Kopernik” w Zagrzebiu

Savska cesta

10000 Zagrzeb

tel./fax: (+385-1)4921919

e-mail: kopernik@kopernik.hr

www.kopernik.hr

https://www.facebook.com/ptkkopernik

przewodnicząca: Magdalena Najbar-Agičić

Polskie Towarzystwo Oświatowe w Zagrzebiu

Čičkovina 24

10000 Zagrzeb

tel.: 01 / 61 99 931

fax.: 01 / 61 99 977

e-mail: beata.glinska@gamc.hr

Przewodnicząca PTO: Beata Glińska

Szkolny Punkt Konsultacyjny przy Ambasadzie RP w Zagrzebiu

Nazorova 47

10000 Zagrzeb

tel. (+385-1) 6130506

tel. kom. (+385-99) 3333833

fax (+385-1) 7898009

e-mail: polska.szkola.zagreb@gmail.com

www.polskaszkola.com.hr

Kierownik szkoły: Izabella Glavić

Przedstawiciel Polskiej Mniejszości Narodowej Miasta Zagrzebia

Remetinečka cesta 79a

10020 Zagrzeb

Tel./fax (+385-1) 6535408

Tel. kom. (+385-98) 9518538

e-mail: ppm.zagreb@gmail.com

Przedstawiciel: Ewa Majstorović

Split (Środkowa Dalmacja)

Polskie Towarzystwo Kulturalne „Polonez” w Splicie

Mažuranićevo šetalište 8

21000 Split

tel. (+385 959031582, +385 996823453)

e-mail: udruga.polonez@gmail.com

www.udruga-polonez.hr

przewodnicząca: Monika Waligórska

Przy PTK „Polonez” funkcjonuje Szkoła Języka i Kultury Polskiej w Splicie

ZADAR (Północna Dalmacja)

Polskie Towarzystwo Kulturalne „Morskie Oko” w Zadarze

Krešimirova obala 136

23000 Zadar

tel. kom. (+385-98) 859-147

e-mail: jmatesic@wp.pl

www.facebook.com/groups/280985962084339/

Przewodnicząca: Joanna Matešić

Chorwacko-Polskie Stowarzyszenie Rozwoju (Hrvatsko-poljska razvojna udruga)

Stowarzyszenie prowadzi działalność na rzecz rozwoju stosunków polsko-chorwackich stosunków gospodarczych oraz realizację programów mających na celu promocję polskiej kultury, a także wspieranie inicjatyw polonijnych.

Lista kontaktów w Polsce

Instytucja

Dane kontaktowe

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Departament Konsularny

Adres: Al. Szucha 23, 00-580 Warszawa

Telefon: (22) 523-90-00

Strona internetowa: www.gov.pl/web/dyplomacja

Telefon: (22) 523-94-44

E-mail: DK.Sekretariat@msz.gov.plinformacja.konsularna@msz.gov.pl

Ministerstwo Sprawiedliwości

Departament Spraw Rodzinnych i Nieletnich

Adres: Al. Ujazdowskie 11, 00-950 Warszawa

Telefon: (22) 239-07-40

Strona internetowa: zobacz

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej

Departament Polityki Rodzinnej

Adres: ul. Nowogrodzka 1/3/5,  00‐513 Warszawa

Telefon: (22)250-01-08

Strona internetowa: www.gov.pl/web/rodzina

Telefon: (22) 461-60-60

E-mail: sekretariat.dsr@mrpips.gov.pl

Rzecznik Praw Dziecka

Adres: ul. Chocimska 6, 00-791 Warszawa 

Telefon: (22) 583-66-00

Dziecięcy Telefon Zaufania: 800-12-12-12

E-mail: rpd@brpd.gov.pl

Strona internetowa: www.brpd.gov.pl

Rzecznik Praw Obywatelskich

Adres: Al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa

Telefon: (22) 551-77-00

Infolinia: 800-676-676

E-mail: biurorzecznika@brpo.gov.pl

Strona internetowa: www.rpo.gov.pl

Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie

Telefon: (22) 599-71-20

E-mail: sekretariat@wcpr.pl

Strona internetowa: www.wcpr.pl

Zielona Linia

(udziela pomocy w zakresie usług rynku pracy i dostępnych świadczeń)

Adres: Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia Zielona Linia, ul. Trawiasta 20b, 15-161 Białystok

Telefon: 19524 (Infolinia)

E-mail: biuro@zielonalinia.gov.pl

Strona internetowa: www.zielonalinia.gov.pl

Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą

Adres: ul. Kielecka 43, 02-530 Warszawa

Telefon: (22) 469-11-26

E-mail: sekretariat@orpeg.pl

Strona internetowa: www.orpeg.pl

Warszawski Ośrodek Interwencji Kryzysowej

Adres: ul. 6-go Sierpnia 1/5, 02-843 Warszawa

Telefon: (22) 855-44-32

E-mail: sekretariat@woik.waw.pl

Wykaz ośrodków interwencji kryzysowej dla poszczególnych województw: zobacz

Stowarzyszenie Polski Komitet Narodowy Funduszu Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci – UNICEF

Adres: ul. Rolna 175 D, 02-729 Warszawa

Telefon: (22) 568-03-00

E-mail: unicef@unicef.pl

Strona internetowa: www.unicef.pl

Ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie „Niebieska Linia”

Telefon: 800-120-002

Strona internetowa: zobacz

Komitet Ochrony Praw Dziecka

Adres: ul. Oleandrów 6, III piętro,  00-629 Warszawa

Telefon: (22) 626-94-19

E-mail: kopd@kopd.pl

Strona internetowa: www.kopd.pl